Het Hogeland

Trijn van Lottum is namens de SP fractie op werkbezoek geweest bij de Wytsemakooi te Uithuizermeeden, dit is haar verslag van deze bijeenkomst.

DE WYTSEMAKOOI

Door een weiland, over een dammetje, weer een stuk weiland, pas op voor het

prikkeldraad, galante heren houden het plat zodat er overheen stappen zonder problemen gaat. Een wondere belevenis van dichte begroeiing, bomen, droge sloten en een dicht gegroeide plas met riet in een lege polder. Heel vredig, met een paar cirkelende buizerds in de lucht, maar ooit een vals paradijs voor wilde eenden. : De Wytsemakooi.

In de 17e eeuw ingericht ten behoeve van een gevarieerde maaltijd op de borg Rensuma, later in particuliere handen overgegaan, niet meer gebruikt en tenslotte een prachtig stukje natuurlijke cultuurhistorie in de gemeente Eemsmond. Volgens de gids, Chiel Ording, gaat het verhaal dat een jongeman van gewone komaf en een dochter van de borg verliefd op elkaar waren. Dat gaf geen pas en de heer van de borg heeft de jongeman de eendenkooi in gebruik laten nemen als troost voor een onmogelijk liefde. Maar of dat waar is …..?

Hoe ging het vangen van eenden nou in zijn werk ?

De kooi ligt op de plek van een kwelderwal en de vijver had zoetwater dicht bij het foerageer gebied van de wilde eend, de Waddenzee. Al dat zoute geslobber gaf dorst en de eenden landden graag op de zoetwaterplas van de kooi. Daar zwommen de lokeenden, tamme eenden, die gewend waren aan en gevoerd werden door de kooiker. Gezelligheid troef voor de wilde eend en lekker zoet water. De plas lag verscholen achter een bosschage en een wal ,had drie smalle uitgangen, pijpen genoemd. De kooiker lokte de tamme eenden met voer naar een pijp die voor dat moment goed op de wind lag, want eenden kunnen heel goed ruiken. Het kooikerhondje( een dat hondje dat niet blaft) wandelde naar de eenden en lokte de tamme eenden naar de pijp waar werd gevoerd. De wilde eenden, ook gezelschapsdieren, zwommen uit nieuwsgierigheid mee, de pijp in een wisse dood tegemoet. De eenden kwamen niet alleen op de adellijke dis in Uithuizermeeden, want elke dag eend verveelt ook, maar werden ook verkocht aan anderen die het konden betalen, er was zelfs een bescheiden export naar Engeland.

Om nog wat extra’s bij te verdienen, kweekte de kooiker ook sneeuwklokjes, een stinsenplant. De vijver is dicht gegroeid, de kooi is compleet verwilderd, eenden zijn verdwenen maar de sneeuwklokjes zijn er nog in grote getale, want sneeuwklokjes zijn niet voor consumptie. Elk voorjaar wordt er een natuurwandeling gehouden om de overweldigende pracht van de bloeiende sneeuwklokjes te laten zien. Ook is nog de plek van het kooikerhuisje te zien, een kleine bult in het landschap dicht bij de kooi. In de jaren 70 van de vorige eeuw is het huisje gesloopt , helaas. Nu is Natuurmonumenten de eigenaar van dit boeiende stukje Eemsmond, laten wij er met ons allen heel zuinig op zijn.

Bron van de informatie : Chiel Ording, die dit allemaal heeft verteld.