Het Hogeland

In februari debatteerde de Tweede Kamer over de Participatiewet. De SP heeft volmondig tegen deze wet gestemd. Maar wat houdt die wet nu precies in en waar maakt de SP zich zorgen om?

Wat is de Participatiewet?      

De Participatiewet is een samenvoeging van de bijstandswet (WWB), de Wajong en de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW). Het kabinet wil met de Participatiewet bereiken dat zoveel mogelijk mensen aan het werk komen en volwaardig mee kunnen doen in de samenleving. Het liefst via een reguliere baan, maar als dat (nog) niet mogelijk is, dan door op andere manieren te participeren. De nieuwe wet zorgt voor veel veranderingen voor mensen die een Wajong-uitkering hebben, toekomstige Wajongers, mensen die in een beschutte werkplek werken en werklozen.

Wat zijn de gevolgen voor Wajongers?                  

• Alle huidige Wajongers worden herkeurd vanaf januari 2015. De manier waarop dit gaat gebeuren en de criteria hiervoor zijn nog niet duidelijk. De uitwerking hiervan wordt pas in september besproken in de Tweede Kamer.
• Als uit de beoordeling blijkt dat een Wajonger geen arbeidsvermogen heeft, dan behoudt hij de Wajong ter hoogte van 75% van het wettelijk minimumloon.
• Wajongers waarvan wordt vastgesteld dat ze meer dan 20% werkvermogen hebben, krijgen vanaf 2018 - na hun herbeoordeling - te maken met een verlaging van hun Wajonguitkering naar 70% van het wettelijk minimumloon.
• De regering verwacht dat van de 240.000 Wajongers 140.000 mensen arbeidsvermogen hebben en dus een korting op de uitkering kunnen verwachten.

• De bezuinigingen op de jonggehandicapten leveren de regering jaarlijks 1.1 miljard euro op.

Wat heeft de SP voorgesteld voor Wajongers?     

• Er moet wel ondersteuning worden gegeven aan Wajongers die kunnen en willen werken, maar er moeten geen herkeuringen plaatsvinden.
• de uitkering van Wajongers moet niet gekort worden.
• het inkomen van mensen met een medische urenbeperking die niet zelfstandig het wettelijk minimumloon kunnen verdienen maar wel naar vermogen werken, moet worden aangevuld tot tenminste het wettelijk minimumloon.
• de doventolkvoorziening moet een landelijke regeling blijven.

Wat zijn de gevolgen voor toekomstige gehandicapten?

• Vanaf 1 januari 2015 kunnen alleen jonggehandicapten die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn instromen in de Wajong.
• Jonggehandicapten en arbeidsgehandicapten die kunnen werken, maar nog geen baan hebben, komen in de bijstand.

Wat heeft de SP voorgesteld voor toekomstige gehandicapten?

• Er moet voldoende begeleiding worden geboden voor jongeren tijdens hun stage en na hun opleiding.
• Een professionele toets moet behouden blijven om de arbeidsbeperking van mensen te kunnen bepalen;
• Mensen met een structurele functionele beperking in de bijstand moeten een hogere uitkering krijgen en vrij worden gesteld van de kostendelersnorm en de vermogens- en inkomenstoets.

Wat zijn de gevolgen voor de sociale werkplaatsen?

• De sociale werkplaatsen gaan vanaf 2015 dicht voor nieuwe mensen. De instroom wordt gestopt.
• Mensen die op 31 december 2014 een dienstbetrekking in de sociale werkvoorziening hebben behouden hun huidige rechten en plichten.
• Gemeenten moeten zorgen voor 30.000 beschutte werkplaatsen, maar worden hiertoe niet verplicht. Deze werkplekken zijn voor mensen bedoeld die niet anders kunnen werken. De lonen moeten gelijk zijn aan het wettelijk minimumloon en richting pensioen maximaal 120% van het wettelijk minimumloon.
• 70.000 plekken in de sociale werkplaatsen verdwijnen. Deze afbouw vindt geleidelijk plaats over een periode van circa 40 jaar.
• De bezuiniging op de sociale werkplaatsen moet de regering een structurele bezuiniging van 650 miljoen euro opleveren.

Wat heeft de SP voorgesteld voor de sociale werkplaatsen?

De SP heeft tijdens het debat over de Participatiewet gepleit voor behoud van de sociale werkvoorziening. In totaal zijn er vijf voorstellen ingediend om de Participatiewet te verbeteren.

• Extra geld voor de regio’s Noord-Oost-Groningen en Zuidoost-Limburg waar veel mensen in de sociale werkvoorziening werken;
• Sociale werkplaatsen voor iedereen open houden totdat duidelijk is dat er genoeg vervangende werkplekken zijn gerealiseerd;
• Een wettelijke zorgplicht voor gemeenten voor de bestaande werkers in de sociale werkplaatsen;
• In de wet opnemen dat er minimaal 30.000 beschutte werkplekken worden gerealiseerd;
• Geld vrijmaken voor de CAO en pensioenen van huidige werkers van de sociale werkvoorziening.

Omdat de Participatiewet een forse verslechtering is heeft de SP tegen deze wet gestemd. Door een meerderheid in de Tweede Kamer is de wet toch aangenomen.

Waar ligt de grootste zorg van SP Eemsmond?

• Gezien de bijzondere situatie in onze regio, is het lastig om binnen onze gemeente de participatiewet op menselijke wijze in te voeren. Er zijn nu eenmaal weinig arbeidsplaatsen, en de groep werkzoekenden neemt toe.  Ability is de grootste werkgever binnen Eemsmond en er zal dus goed gekeken moeten worden hoe we de meest kwetsbare groep kunnen blijven bieden wat ze nu hebben, een veilige werkplek, waar men toch op menswaardige wijze deel neemt aan de maatschappij.
• We moeten met elkaar waken voor verschuiving van het probleem. Door mensen buiten de sociale werkplaats binnen reguliere bedrijven voorrang te geven, krijgen andere werkzoekenden minder kansen op de arbeidsmarkt. Met name de groep laaggeschoolde werkelozen dreigt hier dupe van te worden.
• Op het punt van werken met behoud van uitkering liggen de standpunten van de politieke partijen in de gemeente uiteen. Uitkeringsontvangers mogen volgens sommige partijen gewoon aan het werk gezet worden op projecten, binnen bedrijven of instellingen. Waar ligt de grens nog tussen de uitvoering van taakstraffen of taken die door jongeren nu via bureau Halt opgelegd worden?                                                                      Die grens dreigt te vervagen, zeker als we sommige partijen horen spreken over het prikken van zwerfafval in buurten, het aanvegen van straten of het schoonhouden van bushaltes en openbare ruimten.
• Bij plaatsing binnen reguliere werkbedrijven is er sprake van werkverdringing, tenzij het echt leidt tot meer kansen op de arbeidsmarkt of een opleidingsplaats.
• Afgelopen jaren plaatste de BMWE gemeenten al mensen met behoud van uitkering bij diverse kringloopwinkels. Na navraag bij het Werkplein te Winsum bleek, dat dit voor slechts 1 cliënt kortdurend heeft geleid tot een reguliere arbeidsplaats, maar dat deze cliënt inmiddels weer ingeschreven staat als werkzoekende.                     Er moet dus beter gekeken worden naar uit-of doorstroommogelijkheden.
• Verder moeten we echt halt toe roepen aan ideeën en initiatieven om mensen met behoud van uitkering zorgtaken over te laten nemen. Hoe serieus nemen we de zorg, de huidige zorgverleners en de zorgvragers dan nog? Privacy en veiligheid is niet gewaarborgd en motivatie kan bepalend zijn voor de manier van omgaan met kwetsbare mensen.
• Natuurlijk begrijpen wij, dat deelname aan de maatschappij sneller zal leiden tot terugkeer op de arbeidsmarkt. Maar het werkt echt niet stimulerend door mensen een jaar lang in een bepaald ritme mee te laten draaien, valse hoop te wekken en ze vervolgens weer terug naar huis te sturen omdat er geen regulier betaald werk is.                                    Met elkaar moeten we kijken naar mogelijkheden, die ook aansluiten op wensen, vooropleiding en interesses van de mensen om wie het gaat. Een goede motivatie, een helder perspectief en haalbare kansen bieden, zorgen voor een groter slagingspercentage van terugkeer op de arbeidsmarkt. Dus geen loze beloften, geen loze trajecten, geen gedwongen “keuzes”. Goed overleg is de eerste stap.